Ο Κοινός Εχθρός






Δεν συνηθίζω να υπερασπίζομαι τους καθηγητές. Έχω αρκετά ράμματα για τη γούνα τους. Εδώ που τα λέμε όμως, ποιος δεν έχει ράμματα πάνω στη γούνα του πια σ' αυτή τη χώρα; Υπάρχει κανένας από μας που μπορεί να ισχυριστεί ότι είναι άσπιλος, ότι δεν φταίει, ότι η γούνα του δεν έχει χαραχθεί απ' το καμουτσίκι της Κρίσης; Υπάρχει κανένας από εμάς, που κάποιος άλλος δεν τον θεωρεί υπεύθυνο για την κρίση, που κάποιος δεν τον έχει δείξει με το δάχτυλο; Ρητορικές οι ερωτήσεις, κοιτάξτε ο ένας τον άλλον κι όλοι μαζί τον καθρέφτη και θα ξέρετε αναμφίβολα τις απαντήσεις. 


Θα γράψω σε πρώτο πρόσωπο πληθυντικού, υπονοώντας την αφεντιά μου ως μέλος της εκπαιδευτικής κοινότητας. Όχι από συντεχνιακό συμφέρον. Όχι για να δρέψω δάφνες διδασκάλου, αγωνιστή ή επαναστάτη τρομάρα μου. Ο μόνος λόγος, είναι πως έχω βάλει κι εγώ το χεράκι μου σ' αυτό το χάλι που σήμερα ονομάζεται παιδεία. Δούλεψα κάμποσα χρόνια δάσκαλος βιολογίας σε φροντιστήρια μέσης εκπαίδευσης, έκανα τα χαρτιά μου στην
αλήστου μνήμης επετηρίδα,  υπέβαλα μερικές εγγραφές σε πίνακες αναπληρωτών, ωρομισθίων, ό,τι να 'ναι, μέχρι που δούλεψα και μια χρονιά στην ενισχυτική διδασκαλία. Μέσα στον κατάλογο όλου εκείνου του συρφετού των ημιάνεργων πτυχιούχων, που έσερναν το τομάρι και τις ελπίδες τους, πίσω απ' τον πολυπόθητο, όσο και τελετουργικό διορισμό στο δημόσιο σχολείο, θα βρείτε και το δικό μου ονοματάκι να φιγουράρει στο κάτω κάτω της γραφής. 


Μετάνιωσα, ευτυχώς έγκαιρα, για τη συμμετοχή μου σε όλο αυτό το καρναβάλι, έκανα ό,τι μπορούσα για ν' αλλάξω την πορεία μου και να ξεφύγω. Από τα χρόνια του σημιτικού "εκσυγχρονισμού" κι έπειτα, δεν μπορούσε κανείς να επιβιώσει, χωρίς να συμμετέχει ηθελημένα ή άθελά του, σε κάτι απ' αυτά που κατέστρεψαν τη χώρα, σε κάποια απ' τις αιτίες των σημερινών μας προβλημάτων. "Αν δεν βρέξεις κώλο, δεν τρως ψάρι", έλεγε η γιαγιά μου και τα ψάρια του νεοφιλελέ εκσυγχρονισμού κολυμπούν μέσα στον πιο λασπώδη βούρκο. Όσο κι αν ανένηψα όμως, νιώθω ακόμη μια σύνδεση μ' αυτόν το χώρο. Γιατί οι παλιές πληγές δεν σβήνουν, όπως και οι παλιές μνήμες, οι τόσο διδακτικές. Γιατί υπήρξα δάσκαλος Γ' κατηγορίας, χωρίς δικαιώματα, χωρίς ωράριο, χωρίς εξασφάλιση για το μέλλον, που δεν υπήρχε ποτέ περίπτωση (μαθηματικά επιβεβαιωμένο) να βγει στη σύνταξη. Γιατί ξέρω ακριβώς πόσο βαριά και ψυχοφθόρος είναι τούτη η δουλειά, επειδή έχω μετρήσει πάνω στο αργασμένο τομάρι μου, πόσο ακριβώς διαρκεί μια διδακτική ώρα και σε πόσες ώρες δουλειάς γραφείου αντιστοιχεί. Αυτά δεν ξεχνιούνται. Όπως κι άλλα πολλά, που θα γράψω σε κάποιο παρακάτω κείμενο. Κατάλαβα νωρίς ότι αυτό θα ήταν το πραγματικό μέλλον της παιδείας και των εκπαιδευτικών στη χώρα. Το πρότυπο του "νέου σχολείου" είναι στην πραγματικότητα το φροντιστήριο. Είχα και μερικές πληροφορίες από κάποιους φροντιστηριάρχες στελέχη της ΝΔ, ήξερα πως αυτή η δουλειά δεν είχε μέλλον κι έτσι έψαξα να βρω άλλο επάγγελμα. Ευτυχώς, η κρίση μου ήταν σωστή. Ευτυχώς για μένα, όμως δυστυχώς για τους άλλους. Πόσο αλήθεια ακούγομαι σάμπως ο Αστός Καθεστώς ήρωάς μου; 



Θα ήταν λοιπόν πουστιά απ' τη μεριά μου (ωχ, λέτε να με πιάνει το αντιρατσιστικό ιδιώνυμο;;), με μόνο δικαιολογητικό ότι εγώ κατάφερα και γλίτωσα (βρε τι μάγκας που είμαι ο πουστούλης), να σηκώσω τούτη την ώρα το δάχτυλο στους πρώην βολεμένους συναδέλφους μου και να τους κατηγορήσω ότι το εκπαιδευτικό τους σύστημα μου συμπεριφέρθηκε σαν σε μετανάστη στη Μανωλάδα, υπό την ανοχή τους, αν όχι τη συνενοχή τους, χωρίς να κατανοούν μια πικρή μα αναμφισβήτητη αλήθεια: "Αν εγώ είμαι φτηνός, όλοι θα 'στε φτηνοί". Ίσως να έρθει κάποια στιγμή η ώρα να τους τα πω, όμως αυτή δεν είναι τώρα. Γιατί τώρα νιώθω με κάθε ίνα μου ότι οι καθηγητές έχουν δίκιο. Γιατί τώρα γνωρίζω καλά ότι το πρόβλημά μας δεν είναι μια επί μέρους τροποποίηση των συνθηκών εργασίας μιας κάποιας κατηγορίας εργαζομένων, αλλά μια γενικότερη απηνής επίθεση στον ίδιο το θεσμό της Παιδείας, η οποία έχει σαρώσει στο διάβα της τα τρία τελευταία ("μνημονιακά") χρόνια, βιβλία, θέρμανση, μετακινήσεις μαθητών, έχει αφήσει διδακτικά κενά, έχει κλείσει σχολεία (κι ανοίξει φυλακές), έχει γενικά αφαιρέσει κάθε ευρωπαϊκό κεκτημένο απ' τη δημόσια εκπαίδευση, ακόμη και πράγματα που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν στοιχειώδη. 



Αρνούμαι λοιπόν να γίνω έρμαιο της κοινωνικής μηχανικής και των μέσων μαζικής ύπνωσης του κάθε θείου Πάσχου, που έχει αναγάγει το παλιό αυτοκρατορικό ρητό "Διαίρει και Βασίλευε" ("Divide et impera") σε τέχνη τόσο "ψιλοκομμένη", ανάλογη μ' εκείνη Γιαπωνέζου σεφ του σούσι. Πιστεύω ακράδαντα πως αυτή η "εργασιακή ρύθμιση" των καθηγητών, είναι τμήμα μιας κατιούσας σπείρας αφαίρεσης εργασιακών δικαιωμάτων, η οποία ξεκίνησε απ' τον ιδιωτικό τομέα, τώρα πάει προς τον δημόσιο, κι αν περάσει από εκεί, θα ξανάρθει στο δικό μου κεφάλι και πάλι απ' την αρχή, μέχρι οι λέξεις "εργασία" και δικαίωμα" ν' αποφεύγουν η μία την άλλη, σαν παρεξηγημένες συννυφάδες σιτσιλιάνικης φαμίλιας. Πάνω απ' όλα όμως, θεωρώ ότι η μέθοδος καταστολής πάσης μορφής απεργίας, μέσω επιστράτευσης, είναι παράνομη κι ενδεικτική μιας πραγματικής δικτατορίας, η οποία ξεκίνησε ως κυνοβουλευτική, έχει ωστόσο αρχίσει πλέον να παίρνει ωμά στρατιωτικό χαρακτήρα


Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι ολόκληρη η εκπαιδευτική κοινότητα έχει πλέον απέναντί της έναν κοινό εχθρό, που απειλεί την ίδια της την ύπαρξη και ορέγεται να ιδιωτικοποιήσει πλήρως την παιδεία για τους έχοντες και να υποβαθμίσει στον έσχατο βαθμό την δωρεάν παρεχόμενη "εκπαίδευση" των πληβείων. Εάν το σχέδιο ολοκληρωθεί, σύντομα το δημόσιο σχολείο θα είναι απλά ένας χώρος φύλαξης των παιδιών, κατά τις ατέλειωτες ώρες εργασίας των γονιών τους, που θα διδάσκει τόσα γράμματα στα παιδιά των φτωχών (δηλαδή της συντριπτικής πλειοψηφίας του ελληνικού λαού, μετά και τις κατασχέσεις περιουσιών που έρχονται οσονούπω), όσα τους χρειάζονται για να διαβάζουν τις εντολές που θα τους δίνονται και να παρακολουθούν τούρκικα σήριαλ μ' ελληνικούς υπότιτλους. 



Είναι επίσης ολοφάνερο, τουλάχιστον στα δικά μου μάτια, ότι την επίθεση που δέχεται η Παιδεία ως έννοια και ως οργανισμός, δέχεται εξίσου και η ίδια η έννοια και ο οργανισμός της Δημοκρατίας, πράγμα που φυσικά ούτε τυχαίο είναι, ούτε θα έπρεπε να μας εκπλήσσει. Η επιλογή της "κυβέρνησης" να ανοίξει τέτοιο μέτωπο μέσα στην περίοδο των εξετάσεων και το ίδιο το εκτρωματικό νομοσχέδιο του "υπουργείου (χάριν) παιδιάς", όσο και η πρωτοφανής επινόηση της προκαταβολικής επιστράτευσης εργαζομένων, χτυπούν στοχευμένα τους καθηγητές, όμως στην πραγματικότητα πλήττουν με πολλούς τρόπους τόσο τους μαθητές και τους φοιτητές όσο και τους γονείς, δηλαδή έρχονται σε σύγκρουση με ολόκληρη την κοινωνία. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, ότι το μοναδικό οργανωμένο κίνημα εναντίωσης στην παλιά Δικτατορία του Γύψου, ξεκίνησε και γιγαντώθηκε στο χώρο της εκπαίδευσης. Το αίτημα για "Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία", έχει έρθει και πάλι στην επικαιρότητα.

Ας το βάλουμε όλοι καλά στο νου μας, ότι η υποβάθμιση της Παιδείας, όπως και ο εξευτελισμός της Δημοκρατίας και η μετατροπή τους σε απλά προσχήματα, δεν θα σταματήσουν σ' έναν μόνο κρίκο της αλυσίδας. Σ' αυτήν τη συγκυρία, όπου πλέον η ξενόδουλη "κυβέρνηση" των πολιτικών απατεώνων έχει ρίξει κάθε μάσκα και δείχνει το πλέον αποκρουστικό της πρόσωπο, γυμνό πια από κάθε είδους φτιασίδωμα, η εκπαιδευτική κοινότητα αλλά και όλη η κοινωνία - πλην φυσικά των ευνοούμενων του πολιτικού συστήματος -  πρέπει να σταθεί ενωμένη κι ανυποχώρητη. Κομβικό και κύριο ρόλο σ' αυτόν τον κοινό αγώνα, έχουν οι μαθητές



Εκείνοι είναι οι πραγματικά ενδιαφερόμενοι, εκείνοι που όλα συμβαίνουν γι' αυτούς και χωρίς αυτούς, που στην πλάτη τους στηρίζει η "κυβέρνηση" των εθελόδουλων τα ηθικολογικά, πουριτανικά κι υποκριτικά της επιχειρήματα. Γιατί αυτοί δεν έχουν τίποτε να κερδίσουν από μια επιτυχία στις εξετάσεις ή από ένα πτυχίο, που θα τους οδηγήσει κατά συντριπτική πλειοψηφία στην ανεργία και στη μαύρη εργασία, ή στην καλύτερη περίπτωση μακριά απ' τον τόπο τους. Αυτοί πρέπει πρώτοι να μιλήσουν και να υποστηρίξουν τον αγώνα τον καθηγητών τους, τον αγώνα για τη Δημόσια Παιδεία σ' αυτήν τη χώρα, αλλά και για την ίδια τους τη ζωή. Για ν' απαιτήσουν ένα μέλλον, που να τους δίνει πραγματικά το κίνητρο να μάθουν γράμματα και ν' αγωνιστούν για κάτι καλύτερο από τον ρόλο του Κινέζου εργάτη. Το ίδιο οφείλουν να κάνουν και οι γονείς, τόσο με προσωπική τους συμμετοχή, όσο κι ενθαρρύνοντας τα παιδιά τους στον αγώνα. Γιατί κι αυτοί ξέρουν ότι η επένδυση που έχουν κάνει πάνω στη μόρφωση του παιδιού τους, δεν πρόκειται ν' αποβεί αποδοτική κι ότι θα πρέπει απ' το υστέρημά τους να συντηρούν εσαεί άνεργα τέκνα, γιατί ξέρουν ότι ο κόπος και η αγωνία των παιδιών τους δεν θα έχουν κανένα αποτέλεσμα, εάν αφήσουν τα πάντα να ξεπέσουν εκεί που τα θέλει η Τροϊκανή Τυρρανία. 


Αυτό που θα δώσει στο κίνημα τη νίκη και ταυτόχρονα θα χαράξει την κόκκινη γραμμή (όχι τη ροζ του μπάρμπα Φώτη) του "δεν πάει άλλο η υποβάθμιση της Παιδείας", είναι η πανεκπαιδευτική κινητοποίηση και η κατάληψη των σχολείων από τους μαθητές, κατά τη διάρκεια των εξετάσεων. Ακόμη και οι φοιτητές, αλλά και οι πανεπιστημιακοί, πρέπει να κλείσουν τις σχολές και να αναβάλλουν τις εξεταστικές τους, μέχρι να λυθεί το θέμα των καθηγητών της δευτεροβάθμιας. Άλλωστε τι καλό έχουν να περιμένουν τα Ανώτατα Ιδρύματα, από μια κυβέρνηση που ανέθεσε στη βοϊδοσχολή του ΙΕΚ ΑΚΜΗ την αξιολόγηση και τη μεταφορά ή το κλείσιμό τους; Η Ισπανία όπου ο "πανίσχυρος" Ραχόι οπισθοχώρησε σαν τον ποντικό μπροστά στο πανεκπαιδευτικό κίνημα, αποτελεί επιβεβαίωση, πως αυτά δεν είναι απλά ευχολόγια και μεγάλα κούφια λόγια



Είναι μια μοναδική ευκαιρία να σταθούμε όλοι μαζί απέναντι σε κάτι που εκ των πραγμάτων μας ενώνει (εκτός απ' το γνωστό "μπάτσοι πιρούνια χωροχρόνοι" φυσικά). Η παιδεία μας είναι άθλια κι έχουμε όλοι τις ευθύνες μας γι' αυτό,
ακόμα και οι μαθητές αν και συγκριτικά τις λιγότερες. Ο αγώνας για Μόρφωση (κι όχι Συμμόρφωση) και για Δημοκρατία (κι όχι Κυνοβουλευτισμό) δεν θα τελειώσει στην αναχαίτιση της έσχατης υποβάθμισης της Παιδείας, αλλά θα συνεχιστεί με κοινό όραμα, για μια Παιδεία που να βγάζει πραγματικά μορφωμένους κι ελεύθερους ανθρώπους, όπως και για μια Κοινωνία που τέτοιους πολίτες θα έχει ανάγκη και θα καυχιέται πως την αποτελούν.

Σχόλια